کارگفت چیست ؟

کارگفت چیست ؟
نظریۀ کارگفت برای نخستین بار از سوی آستین یکی از فلاسفۀ مکتب آکسفورد معرفی شد. این نظریه در حقیقت مخالفتی بود نسبت به سه اصل در معنی شناسی که مبنای نگرش فیلسوفانی به نام منطقیون اثبات گرا بود.
– جملات خبری گونۀ اصلی جملات زبان هستند.
– کاربرد اصلی زبان کاربردی اطلاعی است.
– صدق یا کذب معنی پاره گفتارها را می توان تعیین کرد.

همچنین بخوانید : دال و مدلول چیست

آستین معتقد بود جملات خبری گونۀ اصلی جملات زبان نیستند، کاربرد اصلی زبان اطلاعی نیست، و صدق یا کذب معنی تمام پاره گفتارها قابل تعیین نیست.
– قول می دهم فردا درس بخوانم.
– شرط می بندم فردا نمرۀ بیست بگیری.
– قسم می خورم که من پول ها را برنداشته ام.
– اخطار می کنم که به سؤالات پاسخ دادگاه پاسخ دهید.
آستین این جملات را که به نوعی کنش یا عمل اشاره دارند پاره گفتارهای بیانی می نامد و معتقد است که در چنین جملاتی ، عملی از طریق فعل جمله بیان می شود. به اعتقاد آستین در پاره گفتارهای بیانی بحث برسر صدق یا کذب نیست. بلکه کاری مطرح است که چنین جملاتی می توانند انجام دهند. آن دسته از پاره گفتارهای بیانی که به اجرای عملی منجر می شوند را می توان بجا و در غیراینصورت آنرا نابجا خواند.
شرایطی که یک پاره گفتار بیانی را از کارایی برخوردار کند، شرایط کارایی نامند.
به اعتقاد آستنن تولید یک کارگفت نیازمند گوینده ایست که چنین پاره گفتاری را تولید کند. وی این عمل را کنش بیانی می نامد، و تأثیری که کارگفت مذکور بر مخاطب می گذارد را کنش غیربیانی
می نامد. آستین افزون بر این واکنش مخاطب نسبت به کنش غیربیانی را کنش پس بیانی می نامد.

کارگفت چیست ؟
در کنار آستین فیلسوفان و زبانشناسان دیگری از جمله سرل به بررسی ماهیت کارگفت ها و طبقه بندی آنها پرداختند. دراین میان آرای سرل از اهمیت بسزایی برخوردار است. وی این گونه پاره گفتارها را به پنج طبقه تقسیم می کند.
– کارگفت های اظهاری
اظهار گوینده را نشان می دهند: اظهار کردن- تأیید کردن – نفی کردن- تأکید کردن….

– کارگفت های ترغیبی
ترغیب گوینده برای انجام کاری : خواهش می کردن- امر کردن – سؤال کردن – دستور دادن…

– کارگفت های تعهدی
تعهد گوینده را نشان می دهند: قول دادن – تضمین کردن – قسم خوردن – متعهد شدن….

-کارگفت های عاطفی
احساس گوینده را نشان می دهند: عذر خواستن- تبریک گفتن – قدردانی کردن – تسلیت گفتن – تشکر کردن – ناسزا گفتن….

– کارگفت های اعلامی
گوینده شرایط تازه ای را برای مخاطب اعلام می کند: اعلام کردن – محکوم کردن – بخشیدن …

کار گفت چیست

منبع