بررسی عناصر داستان غاده سمان
بررسی عناصر تشکیل‌دهنده داستان عیناک قدری غاده السمّان (بر اساس نظریه گفتمان روایی ژرار ژنت)
برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید
مقاله مرتبط: شخصیت پردازی زن در ادبیات داستانی نجیب کیلانی
بررسی عناصر داستان غاده سمان
نویسندگان
علی سلیمی۱؛ سمیره خسروی ۲
۱استاد گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی
۲دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی
چکیده
تحلیل گفتمان روایی با یک رویکرد کل‌گرایانه یکی از شاخه‌های تحلیل گفتمان است. این مقاله سعی دارد محتوای داستان عیناک قدری غاده السمان را در قالب یک پژوهش ساختار محور و با تأکید بر مهمترین مباحث گفتمان روایی مورد اشاره ژرار ژنت نظریه‌پرداز ساختارگرای فرانسوی مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. هدف اصلی در این جستار، بررسی سه عنصر زمان، وجه و لحن بهعنوان تکنیک‌های روایتی و کارکرد آنها در به تصویر کشیدن سختی‌ها و مشکلات دنیای زنان در قالب یک داستان فمینیستی است تا علاوه بر کشف تکنیک‌های روایی آن، خواننده را با تفکر نویسنده در باب زنان و موضع‌گیری آنان در برابر محدودیت‌های زندگی شخصی و اجتماعی آشنا سازد. روش کار در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی بوده و با تمرکز به کتاب ژنت سعی شده است تا به این پرسش پاسخ دهد که گفتمان روایی تا چه میزان توانسته است در انعکاس درگیری‌های ذهنی نویسنده در باب مشکلات زنان موفق عمل کند؟ زمان‌پریشی، ایجاد پرش‌ها و وقفه‌های داستانی، کانونی‌سازی دوگانه، پررنگ یا کم‌رنگ‌ساختن نقش راوی در مواضع مختلف داستان، حرکت زمانی برای رسیدن به نوعی همزمانی بین داستان و فعل روایت از مهمترین تکینیک‌های روایی است که در این داستان مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
کلیدواژه‌ها
گفتمان روایی؛ زنانه‌نویسی؛ غاده السمّان؛ عیناک قدری؛ ژرار ژنت
مراجع
اسکولز، رابرت، درآمدیبرساختارگراییدرادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران، نشر آگاه، ۱۳۸۳٫
ایگلتون، تری ، پیش‌درآمدیبرنظریه‌هایادبی، ترجمه عباس مخبر، تهران، چاپ سوم ، مرکز، ۱۳۶۸٫
بارت، رولان و آخرون، طرائق تحلیل السرد الأدبی (دراسات)، ترجمه: مجموعه من الباحثین، المغرب، منشورات اتحاد کتاب المغربی، ۱۹۹۲٫
برتنس، هانس، مبانینظریه ادبی، ترجمه محمد رضا ابوالقاسمی، تهران، نشر ماهی، ۱۳۸۴٫
بهرام‌پور، شعبان‌علی، مقدمه تحلیل انتقادی گفتمان (نورمن فرکلاف)، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، ۱۳۷۹٫
بنینی، زهره، بنیه الخطاب الروائی عند غاده السمان مقارنه بنویه، أستاذ المشرف الطیب بودرباله، جامعه العقید الحاج لخضر، ۲۰۰۸٫
تولان، مایک، روایتشناسی،درآمدیزبانشناختی انتقادی، مترجمان سیده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران، سمت، ۱۳۸۶٫
جینیت، جیرار، خطاب الحکایه بحث فی المنهج، ترجمه محمد معتصم وعمر حلّی وعبدالجلیل الأزدی، القاهره، المجلس الأعلی للثقافه، الطبعه الثانیه، ۱۹۹۷٫
جینیت، جیرار و آخرون، نظریه السرد من وجهه النظر إلی التبئیر، ترجمه ناجی مصطفی، منشورات الکوثر، ۱۹۸۹٫
حیدر، محمد، «عیناک قدری»، الآداب، السنه العاشره، العدد ۶، صص ۳۱-۳۵، یونیه ۱۹۶۲٫
سمان، غاده ، عیناک قدری، بیروت، منشورات غاده السمان، ۲۰۰۵٫
عزَّام، محمد، تحلیل الخطاب الأدبی (على ضوء المناهج النقدیه الحداثیه)، دمشق، منشورات اتحاد الکتاب العرب، ۲۰۰۳٫
فتوحی، محمود، سبک‌شناسی (نظریه‌ها، رویکردها، و روش‌ها)، تهران، سخن، چاپ دوم، ۱۳۹۰٫
لوته، یاکو، مقدّمهایبرروایتدرادبیّاتوسینما، ترجمه امید نیک فرجام، تهران، مینوی خِرَد، ۱۳۸۸٫
محمدی، اویس و زینب صادقی، «نقد فمینیستی داستان کوتاه مردی در کوچه از کتاب چشمانت سرنوشت من اند از غاده السمان»، زبان و ادبیات عربی، ش ۸، صص ۸۵-۱۱۴، بهار و تابستان ۱۳۹۲٫
همفری، روبرت، تیارالوعیالروایهالحدیثه، ترجمه محمود الربیعی، دارالمعارف، القاهره، ۱۹۷۵٫
Shen, Dan (2005). “Defense and challenge: reflections on the relation
between story and discourse, Vol. 10, No. 3 , pp. 222-243, Ohio State
University Press.
بررسی عناصر داستان غاده سمان