اسم موصول در عربی

اسم موصول در عربی

قواعد عربی دبیرستان
اسم موصول در لغت کلمه اﻯ است که دو کلمه یا دو جمله را به یکدیگر وصل مـﯽ کند . اسم هاﻯ موصول انواعـﯽ دارند از این قرار :

مذکر                                  مؤنث

مفرد :  الذی                                  التی

۱٫ خاص :      مثنـﯽ : اللـّذ ان ِ – اللـّذَیْـن ِ                  اللـّـتان ِ – اللـّتـَیـْن ِ

جمع :  الـّذینَ                                  اللاتی و اللـّواتی

اسم موصول

براﻯ انسان : مَـن ( کسـﯽ که ، که )

۲٫ عا م :

براﻯ غیر انسان : ما ( چیزﻯ که ، که )

توجه :

۱٫    اسم موصول ( چه خاص و چه عام ) مـﯽ تواند هر نقشـﯽ را بپذیرد . مثل فاعل ، مفعول ، مضاف إلیه و صفت و مبتدا و … .مانند :

فاعل : جاء الذی رأیتـُه بالأمس . ( آنکه دیروز دیدمش ، آمد . )

مفعول :  اِعْـمَـلوا ما شِـئـتـُم . ( آنچه مـﯽ خواهید ، انجام دهید . )

مضاف إلیه : اللهُ معَ الذین یَعـمَـلون الصالحات .(خداوند همراه کسانـﯽ است که کارهاﻯ شایسته انجام مـﯽدهند.)

صفت : [ البته در صورتـﯽ است که بعد از اسم معرفه بیاید . ] الإنسانُ الذی یجتهدُ ینجحُ .( انسانـﯽ که تلاش

مـﯽ کند ، موفق مـﯽ شود . )

مبتدا : ما عندکم یَـنـفـَدُ . ( آنچه شما دارید ، ازبین مـﯽ رود و تمام مـﯽ شود .)

خبر : هو الذی أرْسَلَ رسولـَه بالهُـدﻯ . ( او کسـﯽ است که پیامبرش را به هدایت فرستاد . )

مجرور بحرف جر : کلّ ُ نفـْس ٍ بما کَسَبَـتْ رَهـینه ٌ . ( هر کس در گرو اعمالـﯽ است که انجام داده است . )

۲٫    بعد از اسم موصول ، جمله یا شبه جمله اﻯ ( جار و مجرور و ظرف ) مـﯽ آید و مفهوم آن را کامل مـﯽکند

که به آن صله مـﯽ گوییم  . صله ، محلـﯽ از اعراب ندارد و در ترکیب مانند یک جمـله ﻯ معمولـﯽ ترکیب

مـﯽ شود . مانند :

اسمیه  :  مانند :  اِحْترِمْ مَنْ هُـوَ أصْغرُ مِـنکَ .

جمله

فعلیه :  مانند : العاجِـزُ مَنْ عَجَزَ عَن اکتسابِ الثوابِ .

صله                                                  جار و مجرور : مانند : یُسَبـِّحُ لهُ ما فی السّماواتِ و الأرض ِ .

شبه جمله

ظرف : مانند : أنـْفِـقْ بـِما عِـندَکَ فی سَبیلِ الله ِ .

۱ . اسم موصول : ( به معنـﯽ کسـﯽ که و چیزﻯ که ) مانند مثال هاﻯ فوق .

۳٫  انواع مَن و ما         ۲ . اسم استفها م : ( به معنـﯽ چه کسـﯽ و چه چیزﻯ ) مانند : مَنْ خَرَجَ مِـن الصّف ؟

( چه کسـﯽ از کلاس خارج شد ؟ )

۳ . اسم شرط :  ( به معنـﯽ هر که و هر چه ) ما تفعلْ أفعلْ . ( هر چه انجام دهـﯽ ،

انجام مـﯽ دهم . )

علاوه بر موارد فوق ، کلمه ﻯ « ما » در صورتـﯽ که قبل از فعل ماضـﯽ بیاید ، این فعل را منفـﯽ کرده و دراین صورت ، حرف است نه اسم . مانند : ما ذَهَبَ . نرفت . ( حرف نفـﯽ )

اختبرنفسک

عین إعراب الموصولات فی العبارات التالیه :

الف) « أرأیتَ الذی یُـکَذ ِّبُ بالدّینِ . فذلکَ الذی یَدُعُّ الیتیمَ . »

ب) « إنَّ رَبـّی یَبْـسُطُ الرزقَ لـِمَنْ یَشاءُ مِـنْ عِـبادهِ . »

ج) « الذی أطْعَـمَهُم مِـن جُوع ٍ . »

د) « صِـراطَ الذینَ أنـْعَمْتَ عَـلـَـیْهِـم . »

هـ) « الذینَ یُؤمِـنونَ بالغیبِ و یُـقیمونَ الصَّلاهَ وَ مِـمّا رَزَقـْناهُمْ یُـنفقونَ . »

و) « قالوا أتـَجْعَلُ فیها مَن یُـفـْسِـدُ فیها . »

ز) « فـَبَدَّلَ الذینَ ظلمُوا قـَولاً غَـیْرَ الذی قیلَ لـَهُم . »

موصوف و صفت در عربی

اسم موصول در عربی – موصول چیست – قواعد موصول – انواع موصول ( موصول عام و خاص)