ادبیات تطبیقی و ترجمه
نقش ترجمه در ادبیّات تطبیقی و داستان‌نویسی معاصر (با تأکید بر ادبیّات فارسی و عربی)
برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید
نویسندگان
مهدی ممتحن ۱ ایران لک ۲
۱ دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، کرمان
۲ دانشجوی دکتری ادبیّات تطبیقی آکادمی ملّی علوم ارمنستان
چکیده
با در نظر داشتن این موضوع که «ترجمه» نخستین ابزار برای عبور از مرز ادبیّات یک سرزمین و ورود به قلمرو «ادبیّات دیگری» است، می‌توان آن را یکی از عوامل مانع انزوا و انفعال انواع ادبی یک ملّت و در نتیجه، انحطاط آن به‌شمار آورد. پژوهش حاضر سعی دارد نشان دهد که ترجمه در شکل‌گیری روابط ادبیّات ملل و نیز نقل و انتقال‌های میان آنها نقش دارد یا حتّی در ادبیّات تطبیقی که یکی از حوزه‌های مرتبط با ادبیّات ملل است، جایگاه تأثیرگذاری دارد. در این نوشتار، ابتدا به انواع ترجمه و جایگاه آن در ادبیّات جهان اشاره شده است. سپس به برخی کارکردهای آن، مانند دقّت و امانت‌داری در ترجمه از سوی مترجم، تأثیر اثر ترجمه شده بر ادبیّات مقصد، گسترش فنّ داستان‌نویسی در ادبیّات کلاسیک و معاصر فارسی و عربی، رونق ترجمه آثار رئالیستی و رمانتیک، گسترش مضمون، ایجاد تعامل و ارتباط فرهنگی میان ادبیّات فارسی و عربی و معرّفی داستان‌نویسان مشهور غربی به داستان‌نویسان معاصر ادبیّات فارسی و عربی به منظور تقویت و گسترش ادبیّات ملّی، در ضمن مباحث مذکور در متن اشاره شده است. نویسندگان با روش توصیفی و تحلیلی توانسته‌اند به راهکارهای مناسبی برای تمییز صحّت و سُقم ترجمه آثار ادبی برای تطبیق دو اثر با زبانی مشترک یا متفاوت دست یابند.
کلیدواژه‌ها : ترجمه ادبیّات تطبیقی داستان‌نویسی ادبیّات فارسی ادبیّات عربی
همچنین بخوانید: تعادل واژگانی منا بیکر
—
آرین‌پور، یحیی. (۱۳۷۴). «از نیما تا روزگار ما». چاپ سوم. تهران: زوّار.
اکبری، لیلا و اباوالفضل حری. (۱۳۸۰). «تأثیر ترجمه بر زبان و ادبیّات فارسی». انجمن ادبی شفیقی و نشریّه ایران. شماره ۲۲٫ صص ۳۵ـ۲۱٫
انوشیروانی، علیرضا. (۱۳۹۱). «ادبیّات تطبیقی و ترجمه‌پژوهی». مجلّه ادبیّات تطبیقی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. س۳٫ ش۱٫ پیاپی ۵٫ صص ۹۱ـ۱٫
باسنت، سوزان. (۱۳۹۰). «از ادبیّات تطبیقی تا ترجمه‌پژوهی». ترجمه صالح حسینی. چاپ اوّل. تهران: ویژه‌نامه فرهنگستان.
شورل، ایو. (۱۳۸۶). «ادبیّات تطبیقی». ترجمه طهمورث ساجدی. چاپ اوّل. تهران، امیرکبیر.
حسین بکّار، یوسف. (۱۳۸۹). «بازتاب زبان و ادب فارسی در جهان عرب». ترجمه احسان اسماعیلی طاهری. چاپ اوّل. تهران: نشریّه کتاب ماه و ادبیّات فلسفه.
حیدری، رسول. (۱۳۹۱). «رویکردهای ادبیّات داستانی معاصر غرب». دُرِّ دَری. ش ۱٫ صص ۸۲ـ۶۱٫
خطیب، حسام. (۱۳۸۹). «ترجمه در ادبیّات تطبیقی». ترجمه رقیّه غنیمی. تهران: نشر زبان و ادب فارسی.
ساجدی، طهمورث. (۱۳۸۷). «از ادبیّات تطبیقی تا نقد ادبی». تهران: مؤسّسه نشر امیرکبیر.
شفیعی کدکنی، محمّدرضا. ( ۱۳۵۹). «ادبیّات معاصر ایران و عرب». چاپ دوم. تهران: نشر طوس.
صفوی، کوروش. (۱۳۷۱).«هفت گفتار درباره ترجمه». تهران: کتاب ماد.
طبیب‌زاده، امید. (۱۳۹۰). «جشن‌نامه ابوالحسن نجفی».تهران: نیلوفر.
غنیمی هلال، محمّد. (۱۳۷۷). «الأدب المقارن». ترجمه مرتضی آیه‌الله‌زاده شیرازی. تهران: مؤسّسه نشر امیرکبیر.
کریمی حکّاک، احمد. (۱۳۸۷). «تاریخ و سنّت ترجمه در ایران». ترجمه مجدالدّین کیوانی. فصلنامه مترجم. تابستان ۸۷٫ ش ۲۹٫ صفحه ۱۰ـ۱٫
گیب، هامیلتون. (۱۳۶۶). «ادبیّات نوین عرب». ترجمه یعقوب آژند. چاپ اوّل. تهران: نشر اطّلاعات.
لطفی‌پور ساعدی، کاظم. (۱۳۷۱). «درآمدی بر اصول و روش ترجمه». تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
محمّدی، ابراهیم و حسن امامی. (بی‌تا). «کارکرد ترجمه در حوزه ادبیّات ملل (با تأکید بر ادبیّات فارسی و عربی)». مطالعات ترجمه. سال ۵٫ شماره ۶٫ صص۴۵ـ۲۷٫
میر‌عابدینی، حسن. (۱۳۷۷). «صد سال داستان‌نویسی ایران». تهران: نشر چشمه.
میرقادری، فضل‌الله. (۱۳۸۵). «تأمّل در ادبیّات معاصر عربی». چاپ اوّل. شیراز: نشر نوید.
نجفی، ابوالحسن. (۱۳۶۵). «مسأله امانت در ترجمه». تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
ندا، طه. (۱۳۸۰). «ادبیّات تطبیقی». ترجمه هادی نظری منظّم. تهران: نشر نی.
نظری منظّم، هادی. (۱۳۸۹). «تاریخ الأدب المقارن فی ایران». مجلّه دراسات فی اللّغه العربیّه. س ۱٫ ش ۱٫ صص ۱۵۱ـ۱۲۵٫
ادبیات تطبیقی و ترجمه