بررسی تطبیقی کلمات اختصاری در فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی استانبولی- علیرضا قلی فامیان/ مریم سخنور
برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید
نویسندگان
علیرضا قلی فامیان* 1؛ مریم سخنور2
1دانشگاه پیام نور
2دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده
چکیده
یکی از فرایندهای عمده در واژه‌سازی، اختصارسازی است که در آن یک حرف یا مجموعه‌ای از حروف جایگزین یک کلمه یا عبارتی طولانی می‌شود. انگیزة اصلی اختصارسازی را می‌توان اصل کم‌کوشی معرفی کرد که بر اساس آن انسان می‌کوشد با صرف کمترین انرژی بیشترین حجم اطلاعات را انتقال دهد. در این پژوهش، ساختمان و بسامد کلمات اختصاری در چهار زبان فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی بررسی شده است. ابتدا وبگاه‌های اینترنتی چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحدة آمریکا، مصر و ترکیه در شش حوزة خبر، سیاست، ورزش، تجارت، علوم و فرهنگ در نظر گرفته شده و برخی متون آنها به‌طور تصادفی انتخاب شده است. علت انتخاب وبگاه‌های اینترنتی این است که متون درج‌شده در این رسانه به‌طور معمول در صفحة نمایشگر به نمایش درمی‌آید و استفاده از کلمات اختصاری باعث صرفه‌جویی در فضای مجازی می‌شود. متون انتخاب‌شده برای هر زبان شامل 60000 واژه می‌باشد و کل پیکره 240000 واژه را دربرمی‌گیرد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که زبان انگلیسی از نظر تعداد کلمه (نوع) و نیز بسامد تکرار کلمات اختصاری در جایگاه نخست است و ترکی، فارسی و عربی در رتبه های بعدی قرار می‌گیرند. بررسی ساختار درونی کلمات اختصاری نیز نشان می‌دهد که بیش از نیمی از کلمات اختصاری پیکره سه‌حرفی هستند. تأمل در دو عامل الفبا و ملاحظات رده‌شناختی چهار زبان مورد بررسی نیز نشان می‌دهد که عامل الفبا و خط نقش مهم‌تری در گرایش اهل زبان به ساخت و کاربرد کلمات اختصاری ایفا می‌کند.
واژه‌های کلیدی: کلمة اختصاری، فارسی، انگلیسی، عربی، ترکی
مراجع
امینی، امین (1383). هرمز چهارم: دوازده سال سلطنت، سیزده سال سکه. یزد: شرکت تبلیغاتی طلوع یزد.
تفضلی، احمد (1375). زبان پهلوی- ادبیات و دستور آن. تهران: معین.
………. (1376). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: سخن.
شقاقی، ویدا (1389). مبانی صرف. تهران: سمت.
Al-Qinani, J. (2007). “Abbreviation and Acronymy in English Arabic Translation”. Meta:Translators’ Journal. Vol. 52. pp. 368-375.
Dannells, D. (2005). “Recognizing Swedish Acronyms and their Definitions in Biomedical Literature”. Research Report. Department of Swedish Language. Gotenborg University. Sweden.
Harley, H. (2004). “Why is the CIA But Not *The NASA? Acronyms, Initialisms, and Definite Descriptions”. American Speech. 79(4). pp.368-399.
Lewis, G. (1999). The Turkish Language Reform: A Catastrophic Success. Oxford University Press.
Katamba, F. (1993). Morphology. Macmillan Press LTD.
Reza Goli Famian, A. (2008). “A Cross-Cultural Study of Acronyms in English and Persian”. The Perspectives of Linguistics in the 21st Century. Jong Yurl Yoon & Kyoung Ae Kim (eds.). Hankook Munhwasa. pp. 471- 479.
Schwartz, A. S. & M. A. Hearst (2003). “A Simple Algorithm for Identifying Definitions in Biomedical Text”. Pacific Symposium on Biocomputing. 8. pp. 451-462.
Taghva, K. & J. Gilberth (1999). “Recognizing Acronyms and their Definitions”. International Journal on Document Analysis and Recognition (IJDAR).1. pp.191-198.
Yeats, S., D. Bainbridge & I. H.Witten (2000). “Using Compression to Identify Acronyms in Text”. In. Proceedings of the Conference on Data Compression.IEEE Computer Society, Washington, DC.USA. <http://www.sigmod.org/publications/dblp/db/conf/dcc/dcc2000.html>
Zipf, G. K. )1949(. Human Behaviour and the Principle of Least Effort. Cambridge.