رشک را گونه‌های متفاوتی است سعی بر این است که خواص همه آن‌ها گفته شود.
نام‌های دیگر آن: حَماض، ترشک اسفناجی، حماض البقر، حماض‌الماء، ترشه، حمیضه، ساق تروشک، ساق ترشک، نیره خراسانی، اوزیل، رومکس، استاک، ترشک درشت، پاسیانها، ترشکهای شیرین، حماض شیرین، حلیمون، طوطاق، اشلیه پاتم، امروله و اشلیه کیاتم می‌باشد.
یک پژوهشگر گیاهان دارویی در خراسان‌جنوبی، با اشاره به اینکه گیاه ترشک، گیاهی غنی از ویتامینC، آهن و فسفر است، گفت: این گیاه در درمان ناراحتی‌های ادراری، کلیوی و اسهال‌خونی کاربرد دارد و برای جبران ویتامین C در بدن مفید است.
«محسن پویان» در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: ترشک ایرانی گیاهی متعلق به خانواده علف هفت‌بند که برخی منابع طب گیاهی آن را حمّاض نامیده‌اند، برگ‌های آن ترش مزه است ساقه آن برافراشته و گل‌ها در ساقه گل‌دهنده پراکنده‌اند.
وی در خصوص موارد مصرف این گیاه، تصریح کرد: در ترشک پتاسیم اگزالات و تارتاریک اسید وجود دارد. سدیم، پتاسیم، کلسیم و فسفر در ترکیب آن گزارش شده است.
این پژوهشگر گیاهان دارویی با بیان اینکه ترشک برای جبران ویتامین C در بدن مفید است، گفت: در ناراحتی‌های ادراری، کلیوی و اسهال‌خونی کاربرد دارد.
پویان اظهارکرد: ترشک ایرانی در بیشتر مناطق استان گسترش دارد، اما هنوز به‌عنوان گیاه دارویی شناخته شده نیست و در اغلب روستاهای منطقه قائنات می‌توان آن را مشاهده کرد.
وی افزود: در میان عشایر مرسوم است که از دانه‌های این گیاه استفاده می‌کنند. طریقه استفاده‌ی آن هم به این ترتیب است که دانه‌های این گیاه را می‌کوبند و پس از مرطوب کردن در محل درد و مفاصل می‌گذارند و به‌عنوان مُسَکن از آن استفاده می‌کنند.
این پژوهشگر گیاهان دارویی گفت: گیاه ترشک منبع ویتامین C است. بنابراین کسانی که کمبود ویتامین C دارند این گیاه می‌تواند برای آن‌ها منبع ویتامین C باشد. علاوه‌بر آن، این گیاه آهن و فسفر کافی هم دارد.
پویان اظهار کرد: هم‌چنین این گیاه دارویی اشتها‌آور و تصفیه‌کننده و هضم‌کننده بسیار خوبی است و به‌خاطر خاصیت تصفیه‌کنندگی‌اش برای کسانی که دارای جوش‌های موضعی و پوستی هستند بسیار مفید است.
وی خاطرنشان کرد: این دارو به علت داشتن اسید اکسولید نباید زیاد و بطور مداوم مورد مصرف قرار گیرد، چون برای مثانه و کلیه می‌تواند مضر باشد. برای استفاده‌ی موضعی از این دارو اگر برگ یا دانه‌ی له شده، پخته شده یا جوشانده آن روی دمل‌ها گذاشته شود به راحتی درمان می‌شود.
خواص :
۱. طبع آن سرد و خشک است.
۲. انواع ترشکها حاوی ویتامین ث می‌باشند در نتیجه مدر هستند.
۳. این گیاه خنک کننده و تب‌بر است.
۴. تصفیه کننده خون می‌باشد.
۵. شادی آور است.
۶. جهت خنازیر به صورت ضماد می‌گذارند.
۷. جهت یرقان از دمکرده ریشه آن استفاده می‌کنند و برگ آن به طور مستمر میل شود.
۸. جهت تقویت معده از برگ آن مانند سبزی خوردن به طور مستمر استفاده گردد.
۹. تقویت کننده کبد است.
۱۰. جهت درد و زخم معده ترشک را پخته با سماق میل کنند.
۱۱. برای رفع زگیل ترشک را به موضع بمالند.
۱۲. خوردن ترشک مقاومت بدن را در مقابل امراض بالا می‌برد.
۱۳. افراط در خوردن ترشک برای کلیه مضر است.
۱۴. جهت ورم لثه و دندان که ناشی از کمبود ویتامین ث می‌باشد مفید است.
۱۵. کسانی که گواتر دارند از ترشک مانند سبزی خوردن در برنامه غذایی خود استفاده کنند.
۱۶. برای رفع تب‌های نوبه حدود ۱۵۰ گرم شیره ترشک را به بیمار طی چند نوبت بدهند، کسانی‌که بیماری کلیه دارند با احتیاط مصرف‌کنند.
۱۷. جهت بیماری جرب ترشک را پخته با آرد تخم کتان و پیه بز ضماد درست کرده در محل بگذارند.
۱۸. یک نسخه برای معالجه یبوست ۱۰۰ گرم برگ ترشک، ۳۰۰ گرم کاهو، کمی جعفری خشک، یک لیتر آب حدود ۲۰۰ گرم نان برشته سبوس‌دار با کمی ادویه پخته و هر شب از این سوپ استفاده گردد و هر شب یک بشقاب میل شود بعد از چند روز یبوست از بین خواهد رفت.
۱۹. برای درمان سفتی شرائین از ترشک به صورت آش استفاده شود.
۲۰. جهت درمان بیماری پیسوریازیس مفید می‌باشد.
۲۱. جهت نارسائی دستگاه دفع ادرار از جوشانده ترشک استفاده گردد.
۲۲. مصرف زیاد این گیاه باعث تولید سنگ کلیه، مثانه و کیسه صفرا می‌گردد.
۲۳. سبزی ترشک باعث هضم غذاهای ثقیل می‌گردد.
۲۴. ترشک را نباید در ظروف مسی پخت زیرا باعث مسمومیت می‌گردد.
۲۵. ترشک پاک کننده خوبی است اگر چند برگ ترشک را در شیشه‌ای روغنی ریخته و آب بریزیم روغن آن شیشه را پاک می‌کند.
۲۶. برای پاک کردن لکه جوهر از لباس چند برگ تازه ترشک را به لکه بمالید سپس با صابون بشوئید این عمل را چند بار تکرار کنید تا کاملاً پاک شود.
۲۷. جهت پائین آوردن فشار خون ترشک سبزی مناسبی است.
۲۸. ترشک کم کننده چربی خون است.
۲۹. جهت تسکین کمردرد از دانه ترشک به صورت دمکرده استفاده گردد.
۳۰. کسانی که درد مفاصل و یا نقرس دارند از خوردن ترشک خودداری کنند.
۳۱. جهت جمع شدن و سفت شدن پوست صورت برگ ترشک را له نموده با عرق رازیانه مخلوط نموده به صورت ضماد بگذارند.
۳۲. جهت رفع کم‌خونی از دمکرده ریشه ترشک روزی ۳ فنجان بنوشند.
۳۳. جهت ترشحات زنانه از این گیاه به عنوان سبزی میل شود.
۳۴. کسانی که اسید اوریک دارند از خوردن این گیاه خودداری کنند.