قدس در شعر یوسفالعظم و محمود شاهرخی
برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید
نویسندگان
علی اصغر روان شاد ۱ ؛ زهیر عباسی۲
۱استادیار بخش زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه یزد
۲کارشناس ارشد زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه یزد
چکیده
یوسفالعظم، شاعر معاصر اردنی (۱۹۳۱- ۲۰۰۷م) و محمود شاهرخی، شاعر معاصر ایرانی (۱۳۰۶- ۱۳۸۸ش)، به فلسطین و قدس اهتمام داشته و در این زمینه، سروده‌هایی را از خود به یادگار گذاشتهاند. هر دو شاعر، به مدح و ثنای قدس اقدام کرده و آن را با القابی گوناگون و از جمله، قبلۀ نخستین، محراب، معبد، مروارید، کوثر و بهشت خطاب کرده‌اند. آن دو، با سینهای اندوهگین، اشغال قدس، آوارگی، کشتار و تنهایی مردم را در این فاجعه ترسیم کرده‌اند. در این تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده‌است، سعی می‌شود که با بررسی سروده‌های یوسفالعظم و محمود شاهرخی، جایگاه قدس و چگونگی بازتاب مسائل مربوط به آن، در شعر این دو شاعر تبیین شود. مهم ترین یافته‌های پژوهش، بیانگر این است که هر دو شاعر، با یادآوری قداست و جایگاه معنوی قدس نزد ادیان الهی، ضمن دعوت مردم به مبارزه و مقاومت، آنان را به نصرت الهی و پیروزی نهایی امید می‌دهند. آن دو، با بهره‌گیری از الفاظ و معانی قرآن کریم، هم به زیبایی و غنای کلام خود می‌افزایند و هم اهداف و پیام‌های خود را به خوبی بیان می‌کنند.
کلیدواژگان
قدس؛ یوسفالعظم؛ محمود شاهرخی؛ ادبیّات تطبیقی
مراجع
– کتابها
۱- قرآن کریم
۲- نهج‌البلاغه. (۱۳۸۱). ترجمۀ محمّد دشتی. چاپ سوم. بوشهر: مؤسّسۀ انتشاراتی موعود اسلام.
۳- اسرافیلی، حسین. ( ۱۳۸۵). کوه‌ها سنگ می‌زایند. تهران: صریر.
۴- بیگی‌حبیب‌آبادی، پرویز. (۱۳۸۲). حماسه‌های همیشه، جلد ۲٫ تهران: فرهنگ‌گستر و صریر.
۵- حیدر محمود، و سمیر قطامی و همکاران. (۲۰۰۲). مختارات شعریه أردنیه. عمّان: أمانه عمّان الکبری.
۶- شاهرخی، محمود. (۱۳۷۰). در غبار کاروان. تهران: کیهان.
۷- صفاتاج، مجید. (۱۳۹۰). فلسطین از اشغال تا انتفاضه. چاپ پنجم. تهران: انتشارات مدرسه.
۸- صنعتی، محمّد‌حسین. ( ۱۳۸۹). آشنایی با ادبیّات دفاع مقدّس. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس.
۹- العارف، عارف. (۲۰۰۵). المفصّل فی تاریخ القدس. بیروت: المؤسّسه العربیه للدّراسات و النّشر.
۱۰- کتّانه، حسین‌عثمان. (۱۹۸۷). یوسفالعظم شاعر القدس. عمّان: دار‌البشیر.
۱۱- النّاعوری، عیسی. (۱۹۸۰). الحرکه الشّعریه فی الضفّه الشّرقیه. عمّان: وزاره الثّقافه.
۱۲- نجف‌زاده بار‌فروش، محمّد‌باقر. (۱۳۷۲). فرهنگ شاعران جنگ و مقاومت. تهران: کیهان.
۱۳- النّوایسه، نایف‌عبدالله. (۲۰۰۲). فلسطین فی الشّعر الإردنی. عمّان: دار مجدولای.
۱۴- یوسف العظم. (۱۹۸۰). فی رحاب الأقصی. بیروت: المکتب الإسلامی.
– مقاله ها
۱- شبستری، معصومه. (۱۳۸۴). «یوسفالعظم شاعر الإسلام و القدس». مجله الجمعیه الإیرانیه للغه العربیه و آدابها. العدد۲٫ صص۳۳ – ۴۶٫
۲- النّعامی، ماجد‌محمّد. (۲۰۱۳). القدس فی دیوان (فی رحاب الأقصی) للشّاعر یوسفالعظم «دراسه تحلیلیه». مجلّه الجامعه الإسلامیه للبحوث الإنسانیه. المجلّد ۱۱٫ العدد ۱٫ صص ۱۸۷- ۲۲۷٫