ارتباط گُرگرفتگی شبانه و احتمال بروز افسردگی زنان

ارتباط گُرگرفتگی شبانه و احتمال بروز افسردگی زنان

طبق یافته مطالعاتی، زنانی که در طول شب دچار گُرگرفتگی های متعدد می شوند بسیار در معرض ابتلا به افسردگی خفیف در طول یائسگی قرار دارند.

به گزارش خبرنگار مهر، این مطالعه شامل ۲۹ زن سالم قبل از سن یائسگی با رده سنی ۱۸ تا ۴۵ سال بود. به این زنان به مدت ۴ هفته، داروی کاهش سطح استروژن به منظور تقلید شرایط یائسگی داده شد.

آن دسته از زنانی که دارای گُرگرفتگی های شبانه مکرر بودند در مقایسه با زنانی که این گرگرفتگی ها را نداشته یا به دفعات کم دچار آن می شدند، بیشتر در معرض ابتلا به علائم خفیف افسردگی بودند. البته تعداد واقعی گرگرفتگی ها ارتباطی با تغییرات رفتاری نداشت.

به گفته محققان، اختلال در خواب با ریسک بالای بروز علائم افسردگی نیز مرتبط بود. گُرگرفتگی های طول روز هیچ تاثیری بر حالت روانی فرد نداشت.

دکتر هادین جوف، سرپرست تیم تحقیق، در این باره می گوید: «نتایج ما نشان می دهد زنان یائسه ای که تجربه گُرگرفتگی های شبانه و اختلال در خواب را گزارش می کردند باید از لحاظ اختلالات روحی و روانی هم تحت نظر باشند.»

گر گرفتگی یک حالت ناخوشایندی است که با احساس گرمای بیش از حد خود را نشان می‌دهد و به دلیل کاهش میزان استروژن به وجود می‌آید.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، بسیاری از زنان به آرامی وارد مرحله یائسگی شده و علائم کمی از خود نشان می‌دهند. گرگرفتگی آنها بسیار مختصر است و کمی باد زدن خود را می‌طلبد. در برخی دیگر، این گرگرفتگی مانند رویاروئی با تنور آتش است.

هر دو اینها حالاتی طبیعی هستند. گرگرفتگی واکنش بدن به کاهش مقدار هورمون استروژن در بدن است که با نزدیک شدن یائسگی روی می‌دهد.

نه تمام زن‌ها، اما بیش نیمی از آنها دچار این گرگرفتگی می‌شوند. در برخی، تولید استروژن به‌تدریج کاهش می‌یابد و گرگرفتگی آنها کم است. ولی در بعضی دیگر، تخمدان‌ها ناگهان دیگر استروژن نمی‌سازند؛ یا تولید استروژن چند بار قطع و دوباره شروع می‌شود. در این زن‌ها گرگرفتگی آزارنده است.

اگر دچار گرگرفتگی می‌شوید، ممکن است اول احساس شروع یک چیز غریب کنید. و بعد دمای مرکز بدن پائین می‌افتد. در پاسخ به آن، پوست عرق می‌کند تا تعادلی بین خود و پائین افتادن دمای بدن برقرار کند.

ممکن است چندین بار پشت سر هم دچار گرگرفتگی شوید. بیشتر هم در شب روی می‌دهد و وقتی بیدار می‌شوید، احساس داغی و عرق کردن می‌کنید. و بالاخره، لرز می‌کنید و برای گرم شدن نیاز به دراز کشیدن پیدا می‌کنید و دوباره می‌خوابید. به این ترتیب خوابتان چندین بار قطع می‌شود.

گرگرفتگی که به‌صورت احساس ناگهانی گرم‌شدن و تعریق شبانه در سر، گردن و تنه است حتی گاهی باعث بیدارشدن فرد از خواب می‌شود و وقوع این حالات کیفیت زندگی را به هم ریخته و سبب ناراحتی فرد می‌شود. در 70 تا 80 درصد موارد، گرگرفتگی اولین علامت یائسگی است. شدت و حدت آن در افراد متفاوت است و معمولا 4 تا 5 دقیقه طول می‌کشد و خودبه‌خود برطرف می‌شود. اما در مواردی که شدید یا بعد از عمل جراحی و بیرون آوردن تخمدان باشد. تحمل آن برای فرد سخت می‌شود. گرگرفتگی یا برافروختگی و تعریق شبانه یك علامت شایع در دوره یائسگی است و اكثر زنان آن را تجربه می‌كنند. این حالت مشابه گرما و برافروختگی است كه هنگام عصبانیت در چهره و بدن خود احساس می‌كنیم.

در این حالت فرد به صورت ناگهانی دچار احساس گرما در قسمت بالایی بدن خود می‌شود، صورت و گردن قرمز و لكه‌های قرمزرنگ روی سینه، پشت و بازوها پیدا می‌شود. گاهی این احساس با تعریق در انتها و احساس سرما همراه است. گرگرفتگی به علت کاهش و قطع هورمون استروژن به وجود می‌آید و معمولا درطول شب بیشتر از روز است و ممکن است باعث اختلال در خواب شبانه شود.

علامت دوم که ممكن است با نزدیک شدن سن یائسگی ایجاد شود، داشتن احساس متفاوت نسبت به فعالیت جنسی است. همچنین تغییرات هورمونی دوره یائسگی سبب نازكی، خشكی و كاهش خاصیت ارتجاعی واژن و در نتیجه احساس سوزش و خارش می‌شود.

احساس خستگی علامت شایعی در دوره یائسگی است. سخت به خواب رفتن، زود از خواب بیدار شدن، نیمه شب بیدار شدن به خصوص به دلیل تعریق شبانه یا احساس نیاز به دستشویی ممكن است وجود داشته باشد.

– درمان گرگرفتگی

سویا بخورید. شروع یائسگی و علائم آن در میان اقوام مختلف متفاوت است. بیش از ۵۰ درصد زنان آمریکا و اروپای غربی این علائم را گزارش کرده‌اند، در حالی که این میزان در میان زنان ژاپنی فقط ۹ تا ۱۰ درصد است.

یک بررسی نشان داده است که فرآورده‌های سویا در درمان احتمالی برای علائم یائسگی است. زنان ژاپنی غذاهای سویادار زیاد می‌خورند. سویا حاوی ترکیبات استروژنی طبیعی است که گرگرفتگی را تخفیف می‌دهد.

سویا و سایر فرآورده‌های آن را به برنامه غذائی خود بیفزائید و از مزایای این غذاهای کم‌چربی هم بهره‌مند شوید.

عادات بد را کنار بگذارید. کسانی که سیگار می‌‌کشند یا الکل مصرف می‌کنند بیشتر از سایرین گرفتار گرگرفتی می‌شوند. برای ترک این چیزهای زیان‌آور از پزشک کمک بگیرید.

قهوه نخورید. خوردن بیش از یکی دو فنجان قهوه در روز هم ممکن است باعث گرگرفتگی شود.

هر ماده شیمیائی محرک مثل کافئین می‌تواند کمی فشار خون و ضربان قلب را بالا برده و ایجاد گرگرفتگی کند.

نفس عمیق بکشید. یک بررسی نشان داده است که زنانی که آموزش داده شده‌اند تا آهسته و عمیق نفس بکشند بهتر قادر به کاهش گرگرفتگی خود تا ۵۰ درصد شده‌‌اند. زنانی که در این بررسی شرکت کرده‌اند، یک هفته در میان هشت برنامه یک ساعته آموزش داشته‌اند.

از پزشک خود برای روش آموزش استراحت با تنفس عمیق کمک بگیرید. (بسیاری از معلمان یوگا نیز این روش را آموزش می‌دهند)

خود را خنک کنید. هر چیزی که با آن احساس خنکی و راحتی بیشتر کنید پاسخ مناسبی برای گرگرفتگی است. بادبزن کوچکی همراه خود داشته باشید تا در مواقع لزوم بتوانید خود را باد بزنید. لباس‌های نازک روی هم بپوشید تا بتوانید برخی از آنها را در آورید یا به تن کنید.

استروژن بخورید. اگر گرفتگی شدید و طولانی است، نیاز به درمان جایگزینی هورمونی دارید. گرچه این روش برای همه توصیه نمی‌شود، ولی گرگرفتگی را از بین می‌برد.

استروژن به‌صورت قرص، برچسب‌های پوستی، کرم‌های مهبلی، و قرصهای زیر پوستی وجود دارد که این قرص‌ها با عمل جراحی زیر پوست شکم گذاشته می‌شود.

در زنانی که نیاز به درمان طبی دارند، ولی به علت سابقه سرطان پستان نمی‌توانند استروژن مصرف کنند، تجویز داروی فشار خون کلونیدین ممکن است مؤثر باشد.

مصرف سویا موجب كاهش گر ‌گرفتگی و پیشگیری از پوكی استخوان و سرطان پستان در زنان یائسه می‌شود.

فقدان استروژن در این دوران موجب افزایش میزان كلسترول بد (LDL) و كاهش میزان كلسترول خوب(HDL) در خون می‌شود كه می‌تواند موجب افزایش خطر حمله قلبی و سكته مغزی در زنان شود.

برای حفظ میزان چربی خون در محدوده طبیعی و سالم، میزان مصرف چربی‌های اشباع در رژیم زنان از طریق كم كردن مصرف گوشت قرمز، تخم پرندگان و محصولات شیری پرچرب باید كاهش پیدا كند.

كاهش مصرف سدیم، پروتئین و كافئین می‌تواند به حفظ ذخائر كلسیم كمك كند.

از مصرف سیگار، الكل و ترشی زیاد پرهیز شود. ورزش كردن آزاد شدن اندورفین را زیاد می‌كند كه منجر به بهبود درد و خوشحالی افراد می‌شود.

زنان یائسه روزانه حدود30 تا 45 دقیقه ورزش سبك به همراه تنفس عمیق داشته باشند. قدم زدن، شنا و دوچرخه سورای فشار كمتری را بر مفاصل وارد می‌كند و برای این سن مناسب است.

برای مواجهه با این حملات گرگرفتگی، به خصوص در هنگام خواب به این توصیه‌ها عمل کنید:

• اتاق خواب‌تان را سرد نگهدارید، و یک پنکه در نزدیک محل‌ خواب‌تان بگذارید.
• لباس خواب سبک و پنبه‌ای بپوشید.
• روی تختخواب‌تان ملحفه‌های پنبه‌ای بیندازید تا عرق را جذب کند.
• یک جفت لباس خواب و ملحفه تمیز اضافی نزدیک تختخواب داشته باشید، تا بتوانید در صورت مرطوب شدن، آنها را به سرعت عوض کنید.
• پیش از رفتن به بستر، یک حمام یا دوش گرم بگیرید.

منبع: پزشکان آنلاین