شعر ملون (ذو بحرین)

شعر ملون (ذو بحرین)
ملون در لغت رنگ کرده شده، رنگین، رنگارنگ و در اصطلاح عروض، شعری است که به دو بحر از بحور عروض خوانده شود، مانند:
ای مه شکر لب شیرین دهن !
ای بت سنگین دل سیمین ذقن!
که می توان آن را به دو بحر مفتعلن مفتعلن فاعلن و فاعلاتن فاعلاتن فاعلن خواند.
این نوع شعر را ذوبحرین نیز گفته اند.
ذوبحرین یا ملون شعری است که بتوان آن را به دو یا چند وزن خواند بدون آنکه کلمات یا جای کلمات تغییر کند. ذوبحرین در اوزانی ظاهر می شود که تعداد هجاهای آنها مساوی باشد اما در هجاهای بخصوصی کوتاهی و بلندی وجود داشته باشد.
در ادبیات غرب بر شعری اطلاق می شود که هر قسمت آن را بتوان بر وزنی خواند. مبتکر این نوع شعر، آرخی لوخوی شاعر یونانی بوده است. آرخی لوخوی در شعر خود پایه های دکتیل تروکی و آیمیک را در کنار هم به کار می برد. چنین شعری را شعر آرخی لوخی (archilochian) نیز می نامند.
ذوبحرین، که آن را ملوّن یا متلوّن می نامند، یکی از صنایع بدیعی است و به شعری اطلاق می شود که بتوان آن را بر دو وزن مختلف خواندبی آنکه کلمات شعر تغییر کند یا جا به جا شود، مانند بیت زیر: خواجه در ابریشم و ما در گلیم عاقبت ای دل همه یکسر گلیم
برای دانلود مقاله ذوبحرین مشکل بزرگ عروض قدیم از ابوالحسن نجفی اینجا کلیک کنید