تکنیک های ترجمه
همواره به یاد داشته باشید که یک مترجم برای ترجمه روان و معادل سازی درست، نیاز به دانستن تکنیک ها و اصول فنی ترجمه دارد. یکی از این تکنیک ها ترجمه ی مستقیم است. تکنیکهای ترجمه مستقیم زمانی بکار میرود که اجزای مفهومی و ساختاری یک زبان منبع بتواند در زبان هدف بصورت پس و پیش ترجمه شود. یکی از این تکنیکها، تکنیکهای ترجمه مستقیم است. تکنیکهای ترجمه مستقیم شامل موارد زیر است:
قرض گرفتن (Borrowing)
گرته برداری لغات یا عاریه گیری (Calque)
ترجمه تحت اللفظی (Literal Translation)
الف: Borrowing
قرض گرفتن به معنای بکارگیری واژگان بصورت مستقیم از یک زبان در زبان دیگر بدون ترجمه کردن است. بسیاری از لغات انگلیسی از زبان های دیگر قرض گرفته شده اند برای مثال software (نرم افزار) در زمینه ی فناوری و funk (وحشت) در زمینه ی فرهنگ. انگلیسی لغات متعددی را از زبان های دیگر قرض می گیرد:
برای مثال abbatoire, café, passé و résumé از فرانسوی و hamburger و kindergarten از آلمانی ، bandana, musk و sugar از سانسکریت.
لغات استقراضی معمولا بصورت کج (Italic) نوشته میشوند. به زبان ساده تر یعمی عینا این واژگان را بدون ترجمه کردن وارد زبان مقصد میکنیم!
ب: Calque
Calque یا همان ترجمه به روش وام گیری یک عبارت قرض گرفته شده از زبان دیگر است که بصورت تحت اللفظی (کلمه به کلمه) ترجمه شده است. شاید اغلب این لغات را در زمینه های بین المللی یا خاصی دیده باشید نظیر
quality assurance
(اطمینان از کیفیت)
( aseguramiento de calidad ، assurance qualité taken از انگلیسی)
نمونه هایی که در زبان انگلیسی جذب شده اند شامل standpoint و beer garden از Standpunkt و Biergarten از زبان آلمانی، breakfast از déjeuner فرانسوی میباشد. (که امروزه به معنای نهار در اروپا میباشد اما معنای مشابهی از صبحانه را در Québec «استانی در شرق کانادا» حفظ نموده است.) برخی از Calque ها میتوانند بصورت گسترده در زبان هدف مورد قبول واقع شوند (نظیر standpoint, beer garden و breakfast و Spanish peso mosca و Casa Blanca از انگلیسی). مابقی دیگر گرته برداری ها میتوانند برای بیشتر افراد و بخصوص افرادی که با افراد حرفه ای و یا خاص مانند علم و قانون در ارتباط هستند، نا آشنا و مبهم باشند. Solución de compromiso یک عبارت قانونی اسپانیایی است که از compromise solution در زبان انگلیسی گرفته شده است و با وجود اینکه وکلای مدافع اسپانیایی آنرا می فهمند، معنای آن بسادگی توسط فردی غیروارد درک نمیشود. یک گرته برداری ناموفق میتواند غیرطبیعی هم باشد و میتواند سبب طنز ناخواسته شود که اغلب به عنوان نمایش فقدان تخصص در ترجمه در زبان هدف تفسیر میگردد.
به زبان ساده تر، برای انتقال یک کلمه از یک زبان دیگر به زبان مقصد، گاهی بصورت کلمه کلمه برای آن عبارت معادل سازی میکنیم!
پ: Literal Translation
ترجمه تحت اللفظی یا ترجمه کلمه به کلمه میتواند در چندین زبان مورد استفاده قرار گیرد و به ساختار جملات بستگی ندارد:
عبارت El equipo está trabajando para terminar el informe به انگلیسی بصورت
” The team is working to finish the report “
ترجمه می گردد. گاهی اوقات این روش جواب میدهد و گاهی هم اینطور نیست. برای مثال جمله ی اسپانیایی فوق نمیتواند با استفاده از این تکنیک به آلمانی و یا فرانسوی ترجمه شود. چرا که ساختارهای جمله در زبان آلمانی و فرانسوی متفاوت میباشد. و بعلت اینکه یک جمله میتواند بصورت تحت اللفظی به زبان های دیگر ترجمه شود، به این معنا نیست که همه ی جملات میتوانند بصورت تحت اللفظی ترجمه شوند.
El equipo experimentado está trabajando para terminar el informe
به زبان انگلیسی بصورت روبرو ترجمه میگردد:
The experienced team is working to finish the report
“experienced” و “team” برعکس یکدیگر هستند.
به زبان ساده در این روش، به ترجمه ی جملات یا عبارات با کنار هم چیدن لغات در چارچوب های گرامری میپردازیم! کاری که اکثرا انجام میدهیم.
منبع: سان تایپ