(یا أیُها الذین آمنوا لا یسخر قوم من قوم عسى أن یکونوا خیراً منهم و لا نساءً من نساء عسى أن یکن خیراً منهنَّ وَ لا تلمزوا أنفُسَکُم وَ لا تنابزوا بالألقاب بئس الاسم الفسوق بغدّ الإیمان و من لم یَتُب فأولئک هم الظالمون)
ای کسانی که ایمان آورده اید، نباید مردمانی مردم دیگر را ریشخند کنند، شاید آنها از خودشان بهتر باشند، و نباید زنانی زنان ( دیگر ) را ریشخند کنند ، شاید آنها از خودشان بهتر باشند، و از یکدیگر عیب جویی نکنید ، و به همدیگر لقب های زشت ندهید . نام زشت پس از ایمان زشت است و هرکس توبه نکرد آنان خودشان ستمکارند.
(یا أیها الذین آمنوا اجتنبوا کثیراً من الظن إن بغض الظن إثم و لا تجسّسوا وَ لا یغتب بغضکم بغضاً أیُحب أحدکم أن یأکل لحم أخیه میتاً فکرهتموهُ وَ اتَّقُوا الله إنّ الله توّاب رحیم)
ای کسانی که ایمان آورده اید، از بسیاری از گمان ها بپرهیزید که برخی گمان ها گناه است، و جاسوسی و بدگویی یکدیگر نکنید. آیا کسی از شما دوست می دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد؟ این کار را ناپسند می دارید، و از خدا پروا کنید که خدا بسیار توبه پذیر و مهربان است.
۱۱) ای کسانی که ایمان آورده اید، نباید قومی قوم دیگر را ریشخند کند، شاید آنها از اینها بهتر باشند، و نباید زنانی زنان ( دیگر ) را ریشخند کنند، شاید آنها از اینها بهتر باشند ، و از یکدیگر عیب مگیرید ، و به همدیگر لقب های زشت مدهید چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان . و هر که توبه نکرد آنان خود ستمکارند.
۱۲) ای کسانی که ایمان آورده اید، از بسیاری از گمانها بپرهیزید که پاره ای از گمانها گناه است ، و جاسوسی مکنید وبعضی از شما غیبت بعضی نکند؛ ایا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مردہ اش را بخورد؟ ازآن کراهت دارید. ( پس ) از خدا بترسید، که خدا توجه پذیر مهربان است.
قد یکون بین الناس من هو أحسَن منا، فعلینا أن نبتعد عن العُجب وَ أن لا تذکر عیوب الآخرین بکلام خفی أؤ بإشاره. فقد قال أمیر المُؤمنین علی«أکبر العیب أن تعیب ما فیک مثله».
گاهی میان مردم کسی هست که از ما بهتر است ، پس باید از خودپسندی دوری کنیم و عیب های دیگران را با سخنی پوشیده، یا با اشاره ذکر نکنیم. امیر مؤمنان علی ” فرموده اند: بزرگترین عیب آن است که عیبی بجویی که مانند آن در خودت باشد.
تنضخنا الآیه الأولى و تقول: لا تعیبُوا الآخرین. وَ لا تُلّقبولهم بألقاب یکرهونها. بئس العمل الفسوق ؛ و من یفعل ذلک فهو من الظالمین.
آیهٔ نخست، ما را اندرز میدهد و میگوید: عیب جویی دیگران نکنید و به آنان لقب هایی که ناپسند می دارند ندهید. آلودگی به گناه بد است و هرکس چنین کند در این صورت از ستمگران است.
إذن فقد حرّم الله تعالى فی هاتین الآیتین:
بنابراین، خدای بلندمرتبه در این دو آیه حرام ساخته است:
– الاستهزاء بالآخرین، و تسمیتهم بالأسماء القبیحه.
ریشخند کردن دیگران، و نامیدن آنها با اسم های زشت.
– سوء الظن، و هو اتهام شخص لشخص آخر بدون دلیل منطقی.
بدگمانی، و آن عبارت است از اتهام زدن کسی به کسی دیگر بدون دلیلی منطقی.
– التجسس، وَهوَ مُحاوله قبیحه لکشف أسرار الناس لفضحهم وّ هو من کبائر الذنوب فی مکتبنا و من الأخلاق السیئه
جاسوسی، و آن عبارت است از تلاشی زشت برای آشکار ساختن رازهای مردم و برای رسوا کردنشان که از گناهان بزرگ در آیین ما و از اخلاق بد است.
– و الغیبه، وَ هی من أهم أسباب قطع التواصل بین الناس.
غیبت، و آن از مهمترین دلیل های قطع ارتباط میان مردم است.