کنش گفتاری به چه معناست

کنش گفتاری به چه معناست – نظریه کنش گفتاری سرل و آستین – کنش تعهدی اظهاری عاطفی
نظریه گنش گفتاری یکی از مباحث مهم تحلیل گفتمان در حوزه دانش زبان شناسی به شمار می رود که در آغاز توسط آستین مطرح شد و پس از او سرل طبقه بندی پنج گانه ای را برای آن ارائه داد. پایه کنش گفتاری سرل بر این استوار است که نقش های فعل و به دنبال آن جمله در فرآیند گفتمان می توان به پنج دسته کنش های اظهاری، عاطفی، ترغیبی، تعهدی و اعلامی تقسیم کرد.
هدف از کنش اظهاری توصیف حالت یا حادثه ای است که گوینده عقیده خود را درباره درستی و نادرسی یک مطلب اظهار می کند.
کنش ترغیبی به آن دسته از کنش های گفتاری اطلاق می شود که مخاطب را جهت انجام کاری ترغیب می کند و او را در حالت تکلیف و اجبار برای انجام عملی قرار می دهد.
کنش تعهدی شامل کنش های گفتاری می شود که گوینده را نسبت به سیر اعمال أتی متعهد می کنند
کنش عاطفی نیز شامل کنش هایی هستند که احساسات گوینده را عنوان می کنند و بیانگر حالات روانی هستند
کنش اعلامی نیز شامل کنش های گفتاری است که به محض بیان آن ها در جهان بیرون تغییراتی واقعی ایجاد می شود.
منبع: نجفی ایوکی، تحلیل متن شناسی خطبه شقشقیه بر اساس نظریه کنش گفتاری

دانلود مقاله : تحلیل متن‌شناسی خطبة شقشقیه بر اساس نظریة کنش گفتاری «سرل»
اصطلاح کُنِشِ گفتاری از اصطلاحات زبان‌شناسی و فلسفه زبان است.

کنش گفتاری به عملی گفته می‌شود که در نتیجه یک گفته عمدی رخ می‌دهد. زمانی که گفته‌ای تحریک‌آمیز و عمدی بیان می‌شود به قصد اینکه جریان یا کنشی به راه بیفتد هم صحبت از کنش گفتاری می‌کنیم.

از نمونه‌های دیگر کنش گفتاری می‌توان سلام کردن، پوزش‌خواهی، توصیف یک چیز، پرسیدن، دستور دادن، قول دادن و غیره را نام برد.

کنش گفتاری، بیشتر به بررسی اَشکال و قاعده‌های کنش غیربیانی می‌پردازد.
کنش گفتاری به انگلیسی: Speech act
کنش گفتاری به عربی :الأفعال اللغویة
صناف الأفعال اللغوية الإنجازية

بحسب ما أورده سيرل (1975), فقد حدد خمسة أصناف للأفعال الإنجازية هي:

– الإخباريات Assertives وتعني الفعل اللغوي الذي يلزم المتكلم بحقيقة الغرض القضوي المتحدث عنه, أي أنه ينقل الواقع كما هو, مثال: قراءة ورقة حكم.

– الموجهات Directives وتعني الفعل اللغوي الذي يدفع السامع إلى القيام بفعل معين, المثال: يطلب, يأمر, ينصح.

– الإلزاميات والتعهديات Commissives وتعني الفعل اللغوي الذي يلزم المتكلم بفعلٍ أو الالتزام بشيء في المستقبل, مثال: يعد.

– المعبرات Expressives تعني الفعل اللغوي الذي يعبر من خلاله المتكلم عن سلوكه ومشاعره تجاه الغرض. مثال: يهنئ, يعتذر, يشكر.

– الإعلانيات Declarations تعني الفعل اللغوي الذي يغير الواقع يما يتوافق مع المحتوى القضوي (الحدث) للإعلان. مثال: يعلنه بريئا, أو يعلنهما زوجين..