تعادل واژگانی بیکر
بررسی دو ترجمه آربری و یوسف علی از قرآن کریم بر اساس نظریه تعادل واژگانی بیکر
همچنین بخوانید : نظریه روایت بیکر و ترجمه
نویسندگان: محسن مبارکی هادی بقایی
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال یازدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)
یکی از مشکلاتی که مترجم طی فرایند ترجمه با آن مواجه می شود، ترجمه واژگان فرهنگی و انتقال تأثیر مطلوب این واژگان به زبان مقصد است. این مسئله در متون دینی از جمله قرآن که واژگان فرهنگی بخش قابل توجهی از آیات قرآن را شامل می شود، نمود بیشتری پیدا می کند. در این پژوهش کیفیت ترجمه آربری و یوسف علی از جنبه معادل گزینی واژگان فرهنگی و میزان انتقال مفاهیم به زبان انگلیسی ارزیابی شده است. ازاین رو، آیاتی از قرآن که در آن مفاهیم فرهنگی ویژه جامعه اسلامی مطرح شده است، همراه با ترجمه دو مترجم مذکور و ترجمه فارسی مکارم شیرازی ذکر شده و به تحلیل معادل های انتخابی از لحاظ انتقال معنا، صحت در انتخاب معادل و فهم صحیح مترجم از آیات ارائه شده پرداخته شده است. نتیجه پژوهش این بود که در ترجمه آربری به مخاطب بیشتر توجه شده است و واژگان فرهنگی اسلامی به صورت تحت اللفظی یا معادل های فرهنگی شناخته شده در آیین مسیحیت ترجمه شده اند؛ اما یوسف علی سعی کرده است این واژگان را عمدتاً بدون ترجمه و همراه با توضیح اضافه به زبان انگلیسی منتقل کند.
کلیدواژه ها: تعادل واژگانی، واژگان فرهنگی، معادل، مونا بیکر، آربری، یوسف علی.
مُنیٰ بیکر (به انگلیسی: Mona Baker) (زادهٔ ۱۹۵۳) استاد مطالعات ترجمه و مدیر مرکز ترجمه و مطالعات بین‌فرهنگی در دانشگاه منچستر انگلستان است.[۱]
او مدرک کارشناسی‌اش را در رشتهٔ ادبیات انگلیسی و تطبیقی از دانشگاه آمریکایی قاهره اخذ کرد. سپس مدرک کارشناسی ارشدش را در رشتهٔ زبان‌شناسی کاربردی از دانشگاه بیرمنگام گرفت. در ۱۹۹۵ به مؤسسه علم و فناوری دانشگاه منچستر رفت و در ۱۹۹۷ استاد همان دانشگاه شد.
او از جمله استادانی است که خواستار تحریم علمی اسرائیل هستند. وقتی بیکر در سال ۲۰۰۲ دو استاد از دانشگاه‌های اسرائیل را به همین خاطر از هیئت ویراستاری ژورنال‌هایش حذف کرد، شدیداً مورد انتقاد قرار گرفت.