مانیوک چیست ؟
مانیوک، یوکا یا کاساوا گیاهی ریشه ای به قطر ۵ تا ۵ر۷ سانتی متر و طول تقریبی ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر است که پوستی زبر، قهوه ای و غیر خوراکی دارد. برای این که این ریشه خوراکی محفوظ بماند، پوست آن را اغلب با یک لایه موم می پوشانند. گوشته آن، غده ای سفید رنگ است که آوندهایی باریک از میان آن عبور می کنند و بافتی شبیه به سیب زمینی دارد.
همچنین بخوانید : ترنجبین چیست
مانیوک چیست ؟
نام علمی کاساوا Manihot esculenta و از خانواده Euphorbiaceaeاست. تا چندی پیش انواع بسیار زیاد آن را به دو دسته عمده، یعنی تلخ و شیرین تقسیم بندی می کردند. چون این ریشه تلخ حاوی موادی است که پس از برش خوردن تبدیل به ترکیبات سمی سیانیدی می شود، نباید خام مصرف شود. این مواد سمی طی پخته شدن از بین می روند. اگر چه گفته می شود که در کاساوای شیرین مقدار این مواد سمی کم است اما مزه نباید ملاک ارزیابی میزان سمی بودن آن باشد. متخصص ها توصیه می کنند که هر دو نوع تلخ و شیرین پیش از مصرف باید پخته شوند.
منشأ رویش کاساوا برزیل، پاراگوئه و جزایر دریای کارائیب است که از آن جا به آفریقا و آسیای دور هم برده شد. آفریقا در حال حاضر تولید کننده اصلی کاساوا است که در سراسر این قاره بخشی از غذای اصلی مردم به شمار می آید. در ایالات متحده، این گیاه در فلوریدا کشت می شود و از مکزیک، آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی و جزایر آنتیل وارد این کشور می شود.
کاساوا از طریق قلمه زدن تکثیر می شود. دمای ایده آل برای شرایط رشد آن بین ۷۷ و ۸۶ درجه فارنهایت است (اگر دمای به پایین تر از ۵۰ درجه فارنهایت برسد، رشد گیاه متوقف می شود). بیش تر این ریشه های خوراکی را با دست برداشت می کنند، اگر چه برزیل ابزارهایی مکانیکی برای برداشت آن ها ساخته است. با توجه به این که این ریشه ها به شدت نسبت به صدمه فیزیکی حساس هستند، باید برداشت با دقت و احتیاط انجام شود. برای این که عمر انباری یا عمر فروشگاهی کاساوا بیش تر شود، دو هفته پیش از برداشت برگ های آن ها را جدا می کنند. علاوه بر پوشاندن آن ها با موم، اگر ریشه های تازه برداشت شده در کیسه های پلاستیکی قرار داده شوند، می توان عمر انباری آن ها را سه تا چهار هفته افزایش داد.
کاساوا را نباید بیش تر از چهار روز در یخچال نگهداری کرد. پس از پوست کندن می توانیم آن را بپزیم و از آن پوره تهیه کنیم یا قطعه قطعه و سپس سرخ کنیم، همان طور که سیب زمینی سرخ کرده درست می کنیم. روش دیگر این است که کاساوای پوست کنده را رنده کنیم و از نشاسته خارج شده نان، بیسکویت و پاستا تهیه کنیم. در آفریقا این ریشه ها را در آب می گذارند تا تخمیر شوند و از آن ها نوشیدنی تهیه می کنند، آن را در آفتاب خشک می کنند، رنده و از آن خمیر درست می کنند یا این که به تنهایی می پزند یا به سوپ ها و خوراک ها اضافه می کنند. علاوه بر مصرف آن در رژیم غذایی انسانی، کاساوا در بسیاری از کاربردهای صنعتی برای تولید غذای حیوانات هم استفاده می شود. بخش اعظم این گیاه متشکل از کربوهیدرات است و در کشورهای جهان سوم منبع اصلی کالری به شمار می آید.
منبع: روزنامه اطلاعات