بحران هویت قهرمان زن
تحلیل روان‌شناختی بحران هویت قهرمان زن در فرهنگ مردسالار از خلال مطالعه رمان ترس و لرز اثر نوتومب
دانلود فایل کامل مقاله از اینجا
چکیده
تصویر زنان در ادبیات متأثر از نگاه فرهنگ جامعه به جایگاه زنان می‌باشد. محیط زندگی نه‌تنها تأثیر بسزایی در شکل‌گیری هویت زن دارد بلکه زمینه‌ساز رشد یا مانع پیشرفت او در جامعه است. مهاجرت نیز به سبب تغییر محیط و الگوهای‌زندگی می‌تواند زمینه‌ساز تغییر هویت باشد. رمان ترس و لرز، مهاجرت دختری بلژیکی به ژاپن را به تصویر می‌کشد. تفاوت ارزش‌های غرب و شرق، قهرمان داستان را دچار تضاد هویتی می‌کند. املی نوتومب، نویسنده بلژیکی، آگاهانه به نمود این بحران هویت در نزد قهرمان زن داستان توجه نشان داده است. در پژوهش حاضر، کشمکش‌های درونی املی، قهرمان داستان و کارکردهای ذهن او از دید روان‌شناختی با رویکردی تحلیلی و با تکیه بر نظریات کارن هورنای بررسی خواهد شد. هورنای تضادهای درونی افراد را ملاک قرار می‌دهد و مکانیسم دفاعی انسان‌ها را در برابر جامعه به سه خصوصیت مهرطلبی، برتری‌طلبی و عزلت‌گزینی دسته‌بندی می‌کند. درک بحران هویت املی در جامعه مردسالار، از گذر تحلیلی روان‌شناختی امکان‌پذیراست. این پژوهش تلاش‌دارد با بررسی تأثیر رفتارهای اجتماعی دیگران و محیط بر شخصیت زن داستان، مکانیسم‌های دفاعی او را در گریز از شرایط نامطلوب اجتماعی، زاده جامعه مردسالار بررسی نماید.
آبوت، پ. و والاس، ک. (۱۳۸۰). جامعه‌شناسی زنان. ترجمه منیژه نجم عراقی. تهران: نی.
بابایی فرد، ا. (۱۳۹۳). بحران هویت در جامعه معاصر ایران؛ رویکردی نظری. تهران: چاپخش.
حقی، س.، و قربان‌صباغ، م.، و تائبی نقندری، ز. (۱۳۹۷). انقیاد و قدرت بدن زنانه در رمان سرگذشت ندیمه نوشته مارگارت اتوود. مطالعات زبان و ترجمه، ۵۱(۳)، ۱۰۳-۱۲۶٫
شجاعی، پ.، و خان‌محمدی، ف. (۱۳۹۵). بررسی نوشتار اتوبیوگرافیک در آثار املی نوتومب با تکیه بر نظریه لوژون و دوبروفسکی. مطالعات زبان و ترجمه، ۴۹(۴)، ۹۹-۱۱۵٫
شمشیری، ب. (۱۳۸۷). درآمدی بر هویت ملی. شیراز: نوید شیراز.
قنبری، ب. (۱۳۸۶). از خود بیگانگی در چشماندازهای مختلف. در ع. علیخانی (گردآورنده)، مبانی نظری هویت و بحران هویت (ص. ۲۳۹-۲۹۵). تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
گروه واژه‌گزینی و زیر نظر غلامعلی حدادعادل. (۱۳۷۶). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
لطف‌آبادی، ح. (۱۳۶۶). تئوری اریکسون درباره رشد روانی-اجتماعی. جستارهای ادبی، ۷۸، ۷۶۶-۷۲۵٫
هورنای، ک. (۱۳۶۵). شخصیت عصبی زمان ما. ترجمه محمد جعفر مصفا. تهران: گفتار.
هورنای، ک. (۱۳۷۷). عصبیت و رشد آدمی. ترجمه محمدجعفر مصفا. تهران: بهجت.
هورنای، ک. (۱۳۸۶). تضادهای درونی ما. ترجمه محمد جعفر مصفا. تهران: بهجت.
Amanieux, L. (2007). Personnage et identité dans l’œuvre d’Amélie Nothomb, (Thèse publiée de doctorat). Université Paris 10, France.
Boubli, L. (2011). L’évolution physique et mentale du protagoniste dans cinq romans d’Amélie Nothomb, (Mémoire publiée de master). Université d’Oslo, France.
Hărsan, M. (2014). Identités en conflit et “culture clash” dans Stupeur et tremblements d’Amélie Nothomb. Philology and Cultural Studies, 7(56) ,111-116.
Kowalski, W. (2011). L’image du Japon dans ” Ni d’Ève, ni d’Adam” d’Amélie Nothomb. Studia Romanica Posnaniensia, 38(1), 111-117.
Nodot, C. (2006). La Dame pipi du quarante-quatrième étage: L’exil et la marge dans Stupeurs et Tremblements d’Amélie Nothomb. Paroles Gelées, 22(1), 69-82.
Nothomb, A. (1999). Stupeur et tremblements. Paris, France : Editions Albin Michel.
Vance, C. (2011). Culture shock in a Japanese firm: Amélie Nothomb’s Stupeur et Tremblements. Global Business Languages, 6(7). Retrievd from https:// docs. lib. purdue.edu/gbl/vol6/iss1/7
زهرا سعادت نژاد
دانشگاه فردوسی مشهد
نگار مزاری
دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرضا فارسیان
دانشگاه فردوسی مشهد