کمدی دلارته چیست ؟
نام گروهی از بازیگران حرفه ای و دوره گرد ایتالیائی بوده است که در قرن شانزدهم در اروپا به اجرای نمایش می پرداختند.
احتمال داده اند که پیدایش کمدی دلارته از نمایشنامه های رومی ریشه گرفته باشد.
این گروه های بازیگر در سراسر اروپا به اجرای نمایش می پرداختند و بدین ترتیب به طور گسترده ای بر نمایشنامه های بومی ممالک میزبان تأثیر می نهادند.
در انگلستان شکسپیر برخی نمایشنامه های خود را مثل کمدی خطاها تحت تأثیر کمدی دلارته نوشت و بسیاری از عناصر نمایشنامه های خود را مثل تخیل، جامه مبدل، هویت اشتباهی و خواهر یا برادر گمشده از این نوع کمدی اقتباس کرد.
—
مدی مهارت یا کمدیا دلارته (به ایتالیایی: Commedia dell’arte) نوعی از نمایش‌های مبتنی بر تئاتر بداهه‌سازی است که در سده ۱۶ در ایتالیا شکل گرفت. نام کامل این نمایش به ایتالیایی «commedia dell’arte all’improvviso» است به معنی «کمدی مهارت بداهه‌پردازی.»
این شکل از شادی‌نامه بیشتر توسط هنرمندان چیره‌دستی که به فنون “پانتومیم” و بداهه‌پردازی آشنا بودند و توانایی فراوانی برای انجام حرکات آکروباتیک داشتند، توسط این بازیگران دوره گرد، از شهری به شهری دیگر اجرا می‌شد.[۱] کمدی مهارت عمده توجه خود را به خلق تیپ‌های نمایشی مبذول می‌ساخت و معمولاً ۱۰ بازیگر تیپ‌های مختلف را به نمایش می‌گذاشتند. دلیل فراگیرشدن این شکل از نمایش امکان سفر گروه هنرمندان به نقاط مختلف و سبک بودن وسایل لازم صحنه بود، که شامل لباس بازیگران، ماسک‌ها و شمشیرهای چوبی بود. پویایی و ریتم سریع اجراها وامکان بداهه‌سازی بازیگران با توجه به محل و شرایط اجرا گسترش آن را در ایتالیا، فرانسه، انگلیس و روسیه و آلمان فراهم کرد. کمدیادلارته با نمایش “تخت حوضی” ایرانی شباهت بسیاری دارد.
تیپ‌ها
در کمدی مهارت تیپ‌های مختلفی وجود داشت که عمده‌ترین آن‌ها عبارت بودند از:
۱- رنگی‌پوش (زانی یا اسکاپنه یا هارلکن): نوکری بذله‌گو و شوخ است و اولین پرسوناژی است که رسماً وارد نمایش‌های کمدی دلارته می‌شود و کم‌کم جای خود را در نمایش باز کرده و بعدها نام”هارلکن” را در بازگشت از فرانسه به خود می‌گیرد.
۲- کاپیتانه :لاف‌زن
۳- پنتالونه :تیپ تاجر و خسیس، شهوتران
۴- دوتوره :نماینده کسانی که تظاهر به فهمیدن می‌کردند
همچنین بخوانید:
استعاره هستی شناختی چیست ؟
آثار روزی رسان