نعت مقطوع چیست ؟
قواعد نعت مقطوع
نعت مقطوع
نعت مقطوع : آنست که نعت از منعوت از لحاظ « اعراب» مطابقت نمی کند .
مواردی که نعت به صورت نعت مقطوع می آید :
۱- هر گاه دو عامل در معنی و عمل مختلف باشند،مانند : «ذهب زیدٌ و أکرمتُ عمراً الفاضلان – الفاضلین».
۲- دو عامل از نظر عمل مختلف بوده ، امّا از نظر معنی متّحد باشند، مانند : «جاوزتُ عمراً و مررتُ بزید الشاعران –الشاعرین».
۳- دو عامل از نظر معنی مختلف بوده ، امّا از نظرعمل متّحد باشند ، مانند : « مشی زیدٌ و سار بکرٌ المؤمنان – المؤمنین ».
نکته۱ : در موارد ذکر شده بالا،قطع کردن تابع واجب است به این بیان که یا مرفوع «خبر برای مبتدای محذوف» و یا منصوب «مفعول به برای فعل محذوف » می باشد .
نکته۲ : اگر دو عامل در لفظ مختلف ،امّا در معنا مترادف و مشابه باشد،در این مورد دو وجهی است یعنی می توانیم نعت را به صورت تابع بیاوریم و می توانیم نعت را به صورت مقطوع بیاوریم .مانند: «ذهب زیدٌ و انطلق بکرٌ المؤمنان – المؤمنین».
نعت برای تمییز اعداد عقود و معطوف و اعداد مرکّب :
هر گاه صفت برای تمییز عقود و تمییز معطوف و تمییز اعداد مرکّب واقع شود، به اعتبار لفظ مفرد و به اعتبار معنا جمع می آید :
مانند : «جاء عشرون رجلاً مؤمنینَ – مؤمنین» – «رأیت احد عشر تلمیذاً ذکیاً – أذکیاء» -«رأیت ثلاثه و عشرین رجلاً فاضلاً – فاضلین».
—
النعت المقطوع
إذا أراد العربی تنبیهک على ما یرید من مدح أو ذمّ أو ترحّم… خالف ما اعتید من طرائق التعبیر الشائعه المألوفه، فقطع النعت عن المنعوت، فلم یتبعه فی الإعراب(۱).
فإذا کان المنعوت مرفوعاً أتى بالنعت منصوباً نحو: [سافر خالدٌ العالِمَ].
وإذا کان المنعوت منصوباً أتى بالنعت مرفوعاً نحو: [رأیت خالداً العالِمُ].
فإذا کان المنعوت مجروراً أتى بالنعت منصوباً أو مرفوعاً نحو: [سلّمت على خالدٍ العالِمَ أو العالِمُ].
وقِسْ على أمثله المدح هذه، ما کان ترحّماً نحو: [رأیت خالداً المسکینُ]، أو ذمّاً نحو: [سافر خالدٌ الکسولَ]، و[مررت بخالدٍ الجبانَُ] إلخ…
نعت مقطوع چیست ؟ توضیح مبحث نعت مقطوع به فارسی – نعت مقطوع با مثال